© Emy Elleboog
Wie wil weten waar het politieke hart van Vlaams minister-president Matthias Diependaele sneller van klopt, hoeft maar rond te kijken op zijn kabinet. In de inkomhal ligt het magazine van ondernemersorganisatie Unizo, op zijn bureau prijkt een ingekaderde poster van de chemie- en farma-industrie. De meest bevlogen Diependaele komt tijdens het interview pas naar boven als hij spreekt over de innovatieve 3D-schermen van het West-Vlaamse Barco of de 3D-printers voor menselijk weefsel van het Oost-Vlaamse Bio Inx.
Diependaele: “Ik besef dat die zaken soms ver van de mensen hun bed staan, maar die innovatie is de grondslag van onze welvaart.”
Duurdere afvalzakken, meer verkeersboetes, de schoolbonus geschrapt ... Om die Vlaamse welvaart te vrijwaren, rekent de regering wel heel sterk op de middenklasse. Die wilde u vroeger juist ontzien.
Diependaele: “Ik besef maar al te goed dat we inspanningen vragen van de hele samenleving, maar dat is ook om hen op langere termijn iets terug te geven. We sparen die werkende middenklasse ook. De jobbonus voor de laagste lonen bleef overeind, dat is een inspanning van 228 miljoen euro.”
Tegelijk ging de zorgpremie wel van 64 naar 100 euro. Dat is het soort platte belastingverhoging waar de N-VA altijd voor op de rem stond.
Diependaele: (protesteert) “Dat kan je echt geen pure begrotingsmaatregel noemen. Waarom moeten we nu die bijkomende maatregelen nemen? Omdat onze uitgaven sneller stijgen dan onze inkomsten. En die uitgaven stijgen vooral door de vergrijzing. Om alle Vlamingen ook inde toekomst een zorgeloze oude dag te geven, moeten we daar geld bijsteken. En dan kun je daar een kleine inspanning voor vragen aan de bevolking, ook al besef ik dat zoiets individueel wel kan doorwegen. Maar zelfs na die verhoging dekt de zorgpremie nog maar400 miljoen euro van de 4 miljard euro in de Vlaamse sociale bescherming.”
Met andere woorden: de kans is groot dat de premie de komende jaren opnieuw opgetrokken wordt?
Diependaele: “Natuurlijk is dat niet onze intentie en ik wil ook geen doemscenario’s brengen, maar we weten niet in welke situaties we nog gaan belanden. De geopolitieke spanningen nemen alleen maar toe en de vrijhandel staat onder druk. Er komt sowieso nog een crisis op ons af, we weten alleen niet dewelke. Zullen we mondmaskertjes nodig hebben of pampers?Zal het een bancaire crisis zijn of een sociaal-economische? Een klimaatcrisis of een oorlog? Het enige wat ik wel weet, is dat we altijd geld zullen nodig hebben om in moeilijke tijden doortastend in te grijpen. En dus moeten we onze begroting op orde houden.”
Daarbij snoeit uw regering ook stevig in de subsidies, alleen is het voor het middenveld nog niet duidelijk waar.
Diependaele: “Ik was al redelijk pissig dat het schrappen van de budgetten voor ontwikkelingshulpzondag al uitlekte, ik had de betrokkenen zelf graag eerst ingelicht. We zullen die besparingen te gepasten tijde wel communiceren, er zitten nog wel een paar lastige bij.Niemand doet dit graag, politici zijn liever pleasers, maar ik ben trots dat deze regering haar verantwoordelijkheid neemt.”
Iedereen moet zijn duit in het zakje doen, maar u zei zelf al dat de Vlaamse welvaart staat of valt met de industrie.
Diependaele: “Op de steun aan onze Vlaamse industrie ga ik nooit besparen. Zeker op een moment dat ze zo hard onder druk staat, en daarmee dus ook onze welvaartsmotor en onze jobzekerheid, moeten we er alles aan doen om ze overeind te houden.”
“Ik kan het maar herhalen: onze innovatie is de grondslag van onze welvaart. Duitsland heeft met zijn focus op de schwarze Null (begroting minstens in evenwicht, red.) ooit de zware fout gemaakt om ook het investeringsbeleid terug te schroeven. Dat is puredommigheid, dat gaan we nooit doen.”
U krijgt intussen wel de kritiek dat uw regering geen wervend verhaal heeft. U lijkt nog altijd meer een minister van Begroting dan een minister-president.
Diependaele: “Ik blijf er ook van overtuigd dat een begroting in evenwicht het grootste goed is voor een samenleving. Als het economisch opnieuw wat beter gaat, dan kan het allemaal weer wat soepeler. Maar ik denk niet dat ik ooit een begroting op overschot zal hebben. Dan moet je terug naar de kerntaken en dan hoort ontwikkelingssamenwerking daar nu bijvoorbeeld niet bij.”
“Er wordt nu ook te veel gefocust op het negatieve. We zijn nog altijd een van de rijksteregio’s ter wereld. Deze regering houdt heel veel investeringen voor de toekomst overeind:in zorginstellingen, onderwijsgebouwen, kinderopvang, gehandicaptenzorg, mentaal welzijn. Allemaal zaken die op lange termijn onze economische welvaart moeten garanderen.”
Stoort het u, dat boekhoudersimago?
Diependaele: “Nee, ik zal ook nooit een showpoliticus zijn, dat ligt niet in mijn persoonlijkheid. En ik vind ook niet dat de Vlaming daarmee gediend is. Ik pas ook voor allerlei tv-programma’s. Alleen De slimste mens zou ik misschien nog overwegen, maar daar ben ik bang om door de mand te vallen.” (lacht)
Hoe wil u dan wel herinnerd worden?
Diependaele: “Om de degelijkheid. Weet u, op handelsmissies in het buitenland zie ik overal bij onze bedrijfsleiders en onderzoeksinstellingen een ‘getting things done’-mentaliteit. De wereld benijdt heel wat zaken van ons klein ploegske mensen hier in Vlaanderen. En toch houden we onze voeten op de grond.”
